Mae un o bob pump cwsmer Prynu Nawr Talu Wedyn yn ei ddefnyddio ar gyfer eitemau hanfodol

• Mae dros 10 miliwn yn defnyddio BNPL ac mae gan hanner fil nad ydynt wedi’i dalu eto.
  
• Mae hanner ohonynt gyda dyled sy’n fwy na £100.
• Mae BNPL yn newid sut mae pobl yn siopa ac mae prisiau cynyddol wedi cynyddu ei ddefnydd.
• Mae Maps yn annog unrhyw un sy’n ei chael hi’n anodd i ymweld â’i wasanaeth HelpwrArianYn agor mewn ffenestr newydd
  

Mae bron dwy filiwn o gwsmeriaid Prynu Nawr Talu Wedyn yn ei ddefnyddio ar gyfer eitemau hanfodol, yn ôl ymchwil newydd.

Dangosodd arolwg o 2,507 o oedolion y DU sy’n defnyddio BNPL, a gynhaliwyd gan y Tîm Mewnwelediadau Ymddygiadol a’r Gwasanaeth Arian a Phensiynau, bod un o bob pump (19%) wedi’i ddefnyddio ar gyfer hanfodion.

Mae hyn yn cynnwys nwyddau groser (11%), nwyddau ymolchi a hylendid (8%), biliau’r cartref (5%) a thanwydd (4%).

Amcangyfrifir bod 10.1 miliwn o gwsmeriaid BNPL yn y DU ac mae MaPS yn dweud er y gall fod yn ddefnyddiol, mae angen i bobl ei ystyried yn ofalus fel unrhyw gynnyrch credyd arall a’i ddefnyddio yn y ffordd gywir.

Mae’r bleidlais, rhan o adroddiad newydd o’r enw Buy Now Pay Later: a review of the market, wedi dangos hefyd fod gan dros hanner y defnyddwyr (55%) daliad sy’n ddyledus ar hyn o bryd, tra bod gan 33% o leiaf ddau. O’r rhai sydd â thaliadau sy’n ddyledus, roedd gan fwy na hanner (55%) dros £100 yn ddyledus, tra bod gan un o bob saith (14%) dros £500 yn ddyledus.

Mae BNPL hefyd yn newid sut mae pobl yn siopio, gyda dwy ran o dair (69%) yn dweud eu bod wedi’i ddefnyddio er eu bod wedi bwriadu talu am yr eitem yn llawn yn wreiddiol. Yn y cyfamser, gwnaeth 44% wirio am BNPL tra’n siopa a gwariodd 38% mwy nag yr oeddent wedi bwriadu oherwydd ei fod ar gael.

Ar y cyfan ymatebodd ymatebwyr yn gadarnhaol i BNPL, gydag 82% yn ei chael hi’n hawdd ei ddeall a 76% yn dweud ei bod yn hawdd ei reoli a’i ad-dalu.

Fodd bynnag, roedd 32% wedi wynebu trafferthion wrth reoli eu gwariant, gyda 14% o gwsmeriaid yn methu taliad a 14% yn derbyn ffi taliad hwyr.

Pan ofynnwyd iddynt beth oedd wedi achosi’r drafferth, roedd ‘blaenoriaethu ad-daliadau benthyciadau eraill’ (34%) a ‘pheidio â gwybod bod taliad yn ddyledus’ (32%) ymhlith y prif ymatebion. Cafodd ‘Ddim yn gwybod y byddent yn cael ffi hwyr’ (22%) a ‘benthyca gormod’ (21%) sylw hefyd.

Roedd un o bob deg wedi cymryd arian o gynilion (13%) neu wedi defnyddio cerdyn credyd (10%) i wneud ad-daliad.

Wrth ymateb i’r canfyddiadau, dywed MaPS y gallai BNPL fod yn opsiwn credyd tymor byr defnyddiol ac effeithiol. Fodd bynnag, mae’n dweud y dylai pobl ystyried sut y byddant yn ei ad-dalu, yn enwedig oherwydd efallai y cewch eich cymeradwyo ar ei gyfer hyd yn oed os na allwch fforddio’r ad-daliadau.

Rhybuddiodd hefyd, os mai dyna’r opsiwn anghywir ar gyfer amgylchiadau rhywun, megis pan ddaw’n fenthyciad tymor hir, gall y sefyllfa fynd yn anodd yn gyflym a gallai effeithio ar ei sgôr credyd.

O ganlyniad, mae MaPS yn annog unrhyw un sy’n cael trafferth gyda BNPL i ddefnyddio ei wasanaeth HelpwrArian annibynnol am ddim.

Dywedodd Jackie Spencer, Pennaeth Polisi Arian a Phensiynau yn y Gwasanaeth Arian a Phensiynau:

“Gall Prynu Nawr Talu Wedyn fod yn ffordd ddefnyddiol i ledaenu cost pryniannau ac yn aml mae’n darparu achubiaeth go iawn i’r rhai sydd angen benthyciad tymor byr ar gyfer hanfodion. Fodd bynnag, fel pob cynnyrch credyd, mae’n benderfyniad pwysig a dylai pawb gymryd amser i benderfynu a yw’n iawn ar gyfer eu hamgylchiadau.

“Mae’r ymchwil hon yn dangos bod llawer o bobl yn ei ddefnyddio pan nad oeddent wedi bwriadu gwneud hynny a gwario mwy oherwydd ei fod ar gael. Mae’n gwbl hanfodol eu bod yn sicrhau y gallant fforddio’r ad-daliadau ac nad ydynt mewn perygl o droi cynnyrch tymor byr yn ddyled tymor hir.

“Os ydych chi’n cael trafferth gyda Phrynu Nawr Talu Wedyn, neu unrhyw ad-daliadau credyd, byddwn yn eich annog i geisio cymorth heddiw trwy ein gwasanaeth HelpwrArian. Does dim rhaid i chi fynd trwy hyn ar eich pen eich hun.”

Dywedodd Ellie Lugt, Uwch-gynghorydd y Tîm Mewnwelediadau Ymddygiadol:

“Mae cynhyrchion Prynu Nawr Talu Wedyn yn ddefnyddiol i lawer o bobl wella eu gwariant, ond gellir cefnogi cwsmeriaid i reoli eu had-daliadau’n well. Efallai y bydd darparwyr a manwerthwyr yn gallu cefnogi cwsmeriaid trwy anfon nodiadau atgoffa talu amserol ac arddangos hysbysiadau datgelu syml, fel bod cwsmeriaid yn glir ar yr hyn y maent yn cofrestru amdano.”

– DIWEDD –

• Mae’r ymchwil gan Buy Now Pay Later: a review of the market, risks and trends, consumer understanding, impact and outcomes.
  
• Gweithiodd BIT gyda’r Gwasanaeth Arian a Phensiwn (MaPS) i ymchwilio i sut mae pobl yn defnyddio Prynu Nawr Talu Wedyn ar sampl gynrychioliadol ar-lein o 2,507 o ddefnyddwyr BNPL y DU rhwng 13 – 20 Mawrth 2023.
• Yn y DU, amcangyfrifir bod 10.1 miliwn o bobl wedi defnyddio BNPL yn ystod y 12 mis diwethaf. Mae hyn yn ôl adroddiad Bain and Company, Buy Now, Pay Later in the UKYn agor mewn ffenestr newydd